Enzym gamma-sekretaza, która przyczynia się do rozwoju choroby Alzheimera, hamuje powstawanie nowotworów - wykazali naukowcy z USA. Artykuł na ten temat zamieszcza pismo "Proceedings of the National Academy of Sciences".

Enzym gamma-sekretaza przyczynia się do powstawania wadliwych struktur, tzw. płytek amyloidowych, w mózgach osób chorych na chorobę Alzheimera. Pod wpływem tego enzymu obecne we wszystkich komórkach organizmu białko APP jest cięte w nietypowy sposób, tak że w mózgu powstają cząsteczki nierozpuszczalnego beta-amyloidu, które odkładają się w postaci płytek toksycznych dla neuronów.

Gamma-sekretaza jest kompleksem czterech białek, w tym dwóch należących do rodziny presenilin. Mutacje w genach kodujących preseniliny wykrywa się u 5 proc. pacjentów z chorobą Alzheimera. Wiadomo, że zwiększają one predyspozycje do zachorowania na to schorzenie w młodszym niż zwykle wieku.

Wcześniejsze doświadczenia na myszach wskazywały, że niedobory preseniliny, a co za tym idzie, gamma-sekretazy, zwiększają predyspozycje do raka skóry.

Teraz naukowcy z Burnham Institute for Medical Research dowiedli, że presenilina odgrywa ważną rolę w hamowaniu procesów nowotworowych w organizmie.

Badania prowadzono na myszach, które produkowały obniżone ilości preseniliny. Okazało się, że gdy w komórkach spada poziom tego białka, to rośnie stężenie czynnika pobudzającego podziały komórek nabłonkowych - EGFR (tzw. receptor dla nabłonkowego czynnika wzrostu). Związek ten jest produkowany w nadmiarze w komórkach wielu postaci raka, w tym raka skóry.

Co więcej, nadprodukcja EGFR jest często związana z opornością nowotworu na chemioterapię i z mniejszymi szansami na wyleczenie pacjenta. Dlatego firmy farmaceutyczne intensywnie poszukują leków, które blokując EGFR hamowałyby rozwój nowotworu.

Jak ujawniły najnowsze analizy, jeden z produktów cięcia białka APP przez gamma-sekretazę, tzw. wewnątrzkomórkowa domena APP - AICD, hamuje aktywność genu EGFR. W rezultacie produkcja tego receptora spada, a ryzyko rozwoju nowotworu maleje.

Zdaniem autorów artykułu, badania te wskazują, że powstający pod wpływem gamma-sekretazy AICD wpływa na czynność genu EGFR i na tej drodze hamuje procesy nowotworowe.

"Choroba Alzheimera i nowotwory złośliwe należą do schorzeń cieszących się obecnie największym zainteresowaniem naukowców" - komentuje prowadzący badania Huaxi Xu. Badacz spodziewa się, że najnowsza praca będzie mieć istotne znaczenie dla postępów tak w jednej, jak i w drugiej dziedzinie medycyny.

Wynika z niej na przykład, że istnieją ważne przeciwwskazania do użycia leków hamujących czynność gamma-sekretazy w terapii choroby Alzheimera.